CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Finlandiya CumhurbaÅŸkanı Sauli Niinistö, BeÅŸtepe’de yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Finlandiya CumhurbaÅŸkanı Niinistö ve heyetini Ankara’da misafir etmekten duyduÄŸu memnuniyeti dile getiren ErdoÄŸan, Türkiye ve Finlandiya’nın tarihi olarak iyi iliÅŸkiler içerisinde bulunan iki dost ülke olduÄŸunu belirtti.
1924 yılında imzalanan dostluk anlaÅŸmasıyla tesis edilen diplomatik iliÅŸkilerin aradan geçen bir asra yakın süre zarfında daha da güçlendiÄŸini vurgulayan ErdoÄŸan, “Finlandiya’nın, deprem felaketi karşısında uzattığı yardım eli dostluÄŸumuzu pekiÅŸtirmiÅŸtir. Bu vesileyle Finlandiya hükümeti ile halkının gösterdiÄŸi dayanışma ve gönderdiÄŸi yardımlar için bir kez daha teÅŸekkür ediyorum.” diye konuÅŸtu.
Niinistö ile görüşmelerinde Türkiye-Finlandiya münasebetlerini geliÅŸtirme yönündeki ortak iradeyi teyit ettiklerini, ayrıca gelecek dönemde atılacak adımları ele aldıklarını belirten ErdoÄŸan, “Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz, 2 milyar doları geride bıraktık. Ortak hedefimiz ise ilk etapta 3 milyar dolar, ardından 5 milyar dolara ulaÅŸmak. Müşterek gayretlerimizi artırarak bu hedeflere ulaÅŸmakta kararlıyız. Yatırımlar, savunma sanayisi ve turizm alanları baÅŸta olmak üzere, ekonomik ve ticari iliÅŸkilerimizi çeÅŸitlendirmeye hazırız.” ifadesini kullandı.
Görüşmelerde ikili münasebetlerin yanı sıra Türkiye-Avrupa BirliÄŸi (AB) iliÅŸkileri dahil güncel, bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını bildiren ErdoÄŸan, “Finlandiya’nın, Türkiye’nin AB üyeliÄŸine desteÄŸini güçlü ÅŸekilde devam ettirmesini önemsiyoruz.” dedi.
Niinistö ile Rusya-Ukrayna savaşı baÄŸlamındaki geliÅŸmeler hakkında da görüş teatisinde bulunduklarını bildiren ErdoÄŸan, “Akan kanın durması ve savaşın diplomatik yollardan sona erdirilmesi yönündeki çalışmalarımızı Sayın Niinistö’ye anlattım. Türkiye ile BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in öncülüğünde taraflarca akdedilen ve küresel gıda güvenliÄŸi bakımından hayati önemi haiz Karadeniz Tahıl AnlaÅŸması’nın etkin ÅŸekilde uygulanmasına dair gözlemlerimi, tespitlerimi aktardım.” diye konuÅŸtu.
FÄ°NLANDÄ°YA’NIN NATO’YA ÃœYELÄ°K BAÅžVURUSU
Türkiye’nin binlerce vatandaşını teröre kurban vermiÅŸ bir ülke olduÄŸunu belirten ErdoÄŸan, Türkiye’nin DAEÅž’ten PKK/PYD ve FETÖ’ye kadar dünyanın en eli kanlı yapılarıyla eÅŸ zamanlı mücadele ettiÄŸini vurguladı.
“DEAÅž’ı sahada hezimete uÄŸratan tek NATO ülkesi biziz.” diyen ErdoÄŸan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bölgemizin geleceÄŸinde hiçbir terör örgütüne yer olmadığına inanıyoruz. Adı, iddiası ve arkasındaki hesaplar ne olursa olsun ülkemizin bekasına, milletimizin canına kasteden örgütlerin kökünü kazımakta kararlıyız. Bu meseledeki hassasiyetimizi ve kararlılığımızı da her fırsatta ve zeminde açıkça ifade ediyoruz. NATO’nun geniÅŸleme sürecini bu gerçekler çerçevesinde deÄŸerlendiriyoruz.
Finlandiya’nın NATO’ya üyelik baÅŸvurusu konusu elbette görüşmelerimizde önemli yer tuttu. Türkiye, malumunuz olduÄŸu üzere, NATO’nun açık kapı politikasının güçlü savunucuları arasında yer alıyor. Finlandiya ve Ä°sveç’in katılım müzakerelerinin baÅŸlatılmasına Madrid’de yapılan NATO Zirvemizde onay vermiÅŸtik. EÅŸ zamanlı olarak üçlü muhtırayı imzalamak suretiyle Türkiye’nin haklı güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiÄŸini kayıt altına almıştık. Geride bıraktığımız süre zarfında Finlandiya’nın üçlü muhtıradaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını gördük.
Ãœlkemizin güvenlik kaygılarını gidermek yolunda gösterdiÄŸi hassasiyet ve kaydedilen mesafeye binaen Finlandiya’nın NATO’ya katılım protokolünün Meclis’imizdeki onay sürecini baÅŸlatmaya karar verdik. Bu kararımızın ülkelerimiz baÅŸta olmak üzere ittifakımız için hayırlı olmasını diliyorum. Finlandiya’nın üyeliÄŸiyle daha da güçlenerek NATO, bu sayede küresel güvenlik ve istikrarın muhafazasında inanıyorum ki etkin rol oynayacaktır. Onay sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Finlandiya’yla iliÅŸkilerimiz NATO müttefikliÄŸi zemininde tahkim edilmiÅŸ olacaktır.”
”Ä°SVEÇ TERÖRÄ°STLERE KUCAK AÇTI”
ErdoÄŸan, Ä°sveç’in NATO’ya üyelik süreci konusunda ise ÅŸu deÄŸerlendirmeyi yaptı:
“Ä°sveç ile olan görüşmelerimizi ise ittifakın prensipleri ve bizim terörle mücadeledeki yaklaşımlarımız temelinde sürdüreceÄŸiz. Ãœlkemizin, sürecin ilerletilmesi hususundaki ilkelerinin ve iyi niyetinin artık daha net görüldüğü kanaatindeyim. Bu noktada sürecin nasıl ilerleyeceÄŸi, Ä°sveç’in atacağı somut adımlarla doÄŸrudan baÄŸlantılı olacaktır.” dedi.
CumhurbaÅŸkanı Niinistö’nün gerçekleÅŸtirdiÄŸi bu ziyaretin ikili iÅŸbirliÄŸinin güçlendirilmesine ve halklar arasındaki dostluÄŸun derinleÅŸtirilmesine katkıda bulunacağına inandığını vurgulayan ErdoÄŸan, aldıkları kararların hayırlara vesile olmasını diledi.
Fin bir gazetecinin, “Türkiye ÅŸimdi Finlandiya’nın NATO üyeliÄŸini kabul etmek üzere, Parlamento’da çalışmalara baÅŸlıyor. Finlandiya tam olarak ne yaptı? Somut bir cevap verebilirseniz, seviniriz.” ÅŸeklindeki sorusu üzerine CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Ä°sveç’e karşı farklı bir yaklaşımları olmadığını ancak Ä°sveç’in, teröristlere kucak açtığını söyledi.
“TERÖRÄ°STLERÄ° BÄ°ZE VERMEDÄ°LER, VEREMEDÄ°LER”
Stockholm’de caddelerde terör örgütü PKK/YPG/PYD’nin uzantılarının gösterileri olduÄŸunu hatırlatan ErdoÄŸan, şöyle devam etti:
“Sayın BaÅŸbakan’a da söyledik, 120 civarında teröristin listesini verdik ve ‘Bu teröristleri bize verin.’ dedik. Tabii Sayın BaÅŸbakan iyi bir insan ama bu teröristleri bize vermediler, veremediler. Bu teröristleri bize veremeyince, vermeyince bizim de Ä°sveç’e olumlu yaklaÅŸmamız mümkün deÄŸil. Finlandiya’da tabii bu tür ÅŸeyler yok. Finlandiya’da bu tür eylemler olmadığı için de Finlandiya’yı Ä°sveç’ten ayırmak durumunda kaldık. Bunun için de Finlandiya’ya olumlu yaklaşımımızı bugün attığımız imzayla gösterdik. Süratle DışiÅŸleri Bakanlığından yazı bana geldi, ben de ÅŸu anda yazıyı Parlamentomuza gönderdim. Bundan sonrası komisyon, komisyondan da Genel Kurula gidecek. Temenni ederim ki seçim öncesi yetiÅŸirse seçim öncesi yetiÅŸtirmek. Ãœlkelerimiz için hayırlı olsun.”
“TÃœRKÄ°YE’NÄ°N TERÖRLE MÃœCADELEDE BÄ°R KIRMIZI ÇİZGÄ°SÄ° VAR”
Ä°sveç’te 1 Haziran’da terör yasasının devreye gireceÄŸi ifade edilerek “Sizce o zamana kadar Ä°sveç, Türkiye’nin taleplerini erteliyor ya da Türkiye’deki seçimleri bekliyor olabilir mi? Temmuz ayındaki Zirveye kadar Ä°sveç’in NATO’ya girebilmesi yönünde bir seçenek Türkiye için masada mı? Bu konuda Ä°sveç’e vereceÄŸiniz mesaj ne olur?” sorusu üzerine CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, ÅŸu yanıtı verdi:
“Daha önce de söyledim. Türkiye’nin NATO’nun geniÅŸlemesine yönelik olumsuz bir yaklaşımı yok ama Türkiye’nin özellikle terörle mücadelede bir kırmızı çizgisi var. EÄŸer terörle mücadelede Türkiye’ye yönelik atılan olumsuz adımları gördüğümüz sürece bu nereden gelirse gelsin, her türlü tavrı almaya hazırız. Bu NATO gibi bir kuruluÅŸun kalkıp da eÄŸer terörle mücadelede Türkiye’yi yalnız bırakırsa tabii ki Türkiye olarak biz bu tür ülkelere de ‘evet’ demeyiz. Kendilerine 124 kiÅŸilik bir terör listesi verdik ama bu terör listesine yönelik Ä°sveç’in attığı olumlu bir adım yok. Böyle bir olumlu adım olmayınca da kusura bakmasınlar. Sayın BaÅŸbakan iyi bir insan olabilir ama bizim için netice önemli. Bu neticeyi görmediÄŸimiz sürece terörle mücadelede hatta ve hatta parlamentolarına sızmaya varıncaya kadar bu tür olaylar olduÄŸu sürece bizim de yaklaşımımız bugünkü gibi olacaktır.”
”NATO’YA ÃœYELİĞİMÄ°Z Ä°SVEÇ OLMADAN TAMAMLANAMAZ”
Türkiye’de yaÅŸanan depremlere iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulunan Finlandiya CumhurbaÅŸkanı Sauli Niinistö ise, dün KahramanmaraÅŸ’ı ziyaret etme fırsatı olduÄŸunu belirterek, “Åžunu söylemem gerekir ki, bu depremlerin sonucu ÅŸok edici. Ancak ÅŸunu da gördük ki yönetiminizden kiÅŸiler çok yoÄŸun ve verimli bir ÅŸekilde çalışıyor. Birçok farklı ülkeden gelen kiÅŸiler, depremzedelere yardım saÄŸlıyor.” ifadesini kullandı.
Niinistö, bölgede umut olduğuna da işaret ederek, bu felaketten sonra insanların birlikte çalışmanın önemi de daha iyi anladığını ve bu örneğin dünyanın başka yerlerinde de görülmesini umduğunu vurguladı.
JeopolitiÄŸin ÅŸu anda çok tehlikeli bir pozisyonda olduÄŸuna iÅŸaret eden Niinistö, “Sayın CumhurbaÅŸkanı size, ÅŸahsınıza teÅŸekkürlerimi iletmek isterim, Bence siz her yerde herkesle, dünyanın her yerinde herkesle görüşebilen, konuÅŸabilen çok az kiÅŸiden birisiniz. Belki de siz bunu yapan tek kiÅŸisiniz.” diye konuÅŸtu.
Niinistö, gerçekleÅŸtirdikleri ikili görüşmeleri “çok güzel” olarak nitelendirerek, “Halihazırda iyi olan iliÅŸkilerimizi sürdürüyoruz.” dedi.
Görüştükleri konulardan birinin de Ukrayna olduÄŸuna iÅŸaret eden Niinistö, “Umut ediyoruz, tahıl anlaÅŸmasının uzatılması konusunda da daha iyi bir takvim iÅŸleyecek, sadece 60 gün uzatmayla sınırlı kalmayacak.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Niinistö, görüştükleri bir baÅŸka önemli konunun da Finlandiya’nın NATO üyeliÄŸi olduÄŸunu belirterek, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın “Güvenlik kaygılarımızın giderilmesi hassasiyetine binaen Finlandiya’nın NATO’ya katılım protokolünün Meclisimizdeki onay sürecini baÅŸlatmaya karar verdik.” açıklamasına iliÅŸkin ÅŸunları kaydetti:
“NATO üyeliÄŸimiz konusunda ifade ettiÄŸiniz kararları almak bizleri çok memnun ediyor. Daha önce ilgili kararların alındığını ifade etmiÅŸtiniz. Bugün atılan imza da gerçekten, Finlandiya’nın NATO’ya üyeliÄŸi sürecinin tamamlanması süreci içerisinde, TBMM’nin onay sürecini baÅŸlattığına dair çok önemli bir gösterge. Tüm Finlandiyalılar için çok önemli bir haber bu. Aynı ÅŸekilde meclisimizin içinde milletvekillerimizin yüzde 95’i geçtiÄŸimiz bahar döneminde NATO üyeliÄŸi baÅŸvurumuzu destekledi. Åžimdi de bu önümüzdeki süreç içerisinde tamamlanmak üzere. Sizlere çok teÅŸekkür ediyoruz. “
Niinistö, komÅŸuları Ä°sveç’in de bir NATO üyelik baÅŸvurusu bulunduÄŸuna ve kendileriyle çok iyi ikili iliÅŸkileri olduÄŸuna iÅŸaret ederek, “Finlandiya’nın NATO üyeliÄŸi Ä°sveç olmadan tamamlanamaz çünkü ortak çıkarlarımız var. Ä°ki komÅŸu ülkeyiz. Baltık Denizinde sınırımız var. Vilnius Zirvesinde (NATO Liderler Zirvesi) umarım 32 üye ülke olur.” mesajını verdi.
“FÄ°NLANDÄ°YA, MADRÄ°D’DE GEÇEN YAZ ÃœZERÄ°NDE MUTABIK KALDIÄžIMIZ HER ÅžEYÄ° YERÄ°NE GETÄ°RDÄ°”
Finlandiya’nın NATO üyelik yolundaki çalışmaları konusundaki bir soru üzerine Niinistö, ÅŸu yanıtı verdi:
“Finlandiya, Madrid’de geçen yaz üzerinde mutabık kaldığımız her ÅŸeyi yerine getirdi. Burada akılda bulundurulması gereken unsurlardan birisi ÅŸu ki idari yetkililerimiz o tarihten itibaren, Madrid’den itibaren her zaman temasta kaldılar. Benim anladığım kadarıyla, karşılıklı anlayış seviyemiz daha da arttı. Åžunu kastediyorum hukuk sistemini daha iyi bir ÅŸekilde anlayabildiler. GerçekleÅŸtirilen faaliyetleri daha iyi anladılar mesela, terörle mücadele konusunda, terörle mücadele konusunun nasıl ele alındığını konusunda. Bence bu da Türk dostlarımızı ikna eden unsurlardan birisi oldu diye düşünüyorum.
Takvim konusuna gelecek olursak, Sayın CumhurbaÅŸkanı (ErdoÄŸan) baÅŸvurumuzu Meclise gönderen belgeyi imzaladığında, gerçekten bizim için önemli bir andı. Umuyoruz ki Meclisin yeterince vakti olur ve bu konuda verimli bir çalışma gerçekleÅŸtirirler.”
PROTOKOL TBMM’YE SUNULDU
Finlandiya’nın NATO’ya katılımına iliÅŸkin protokol, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan tarafından imzalanarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunuldu.
Protokolün onaylanmasının uygun bulunduÄŸuna dair kanun teklifi, TBMM BaÅŸkanı Mustafa Åžentop tarafından imzalanarak DışiÅŸleri Komisyonu’na sevk edildi.
Rusya-Ukrayna savaşının ardından iki ülke NATO üyeliği için başvuru yapmış, Türkiye terörle mücadelede destek şartıyla iki ülkeye onay vereceğini imza altına almıştı.
NATO GENEL SEKRETERÄ° STOLTENBERG’DEN AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’nin Finlandiya’nın NATO’ya katılım protokolünün TBMM’deki onay sürecini baÅŸlatmaya karar vermesini memnuniyetle karşıladığını bildirdi.
Stoltenberg yaptığı yazılı açıklamada, “Türkiye’nin Finlandiya’nın NATO üyeliÄŸini onaylama yolunda ilerlemeye yönelik bugünkü kararını memnuniyetle karşılıyorum. Bu, Finlandiya’nın güvenliÄŸini, Ä°sveç’in güvenliÄŸini ve NATO’nun güvenliÄŸini güçlendirecektir. TBMM’nin bir an önce onay oylaması yapmasını temenni ediyorum.” ifadelerini kullandı.
Bunun ortak güvenliği ve ittifakı daha güçlü ve daha güvenli hale getireceğini vurgulayan Stoltenberg, geçen hafta Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında NATO karargahında yapılan toplantıya değindi. Stoltenberg, tüm tarafların üçlü muhtıranın uygulanmasında önemli ilerleme kaydettiğini ve Finlandiya ile İsveç için onayların hızlı şekilde ilerlemesinin herkesin çıkarına olduğunu kabul ettiğini belirtti.
Stoltenberg, “En önemli ÅŸey, hem Finlandiya’nın hem de Ä°sveç’in NATO’ya tam olarak aynı anda katılıp katılmamaları deÄŸil, hızla tam üye olmalarıdır.” deÄŸerlendirmesini yaptı.
NATO Genel Sekreteri, “Katılım sürecinin hızla sonuçlanmasını ve hem Finlandiya’yı hem de Ä°sveç’i bir an önce NATO ailesine tam üye olarak kabul etmeyi sabırsızlıkla bekliyorum.” ifadelerini kullandı.
